شناخت مشکلات اضطرابی مرحله‌ای اساسی در تشخیص و درمان اختلالات اضطرابی است. در این مرحله، روانشناس یا روان‌پزشک با توجه به شرح حال و تجربیات فرد، علائم و نشانه‌های ناشی از اضطراب را بررسی می‌کند.
اضطراب خوب و بد
اضطراب به طور کلی یک وضعیت عاطفی است که با احساس نگرانی، ترس یا هراس همراه است. اما اضطراب می‌تواند دو شکل مختلف داشته باشد: اضطراب خوب (مثبت) و اضطراب بد (منفی).
- اضطراب خوب (مثبت): اضطراب خوب یا مثبت به عنوان یک اضطراب سازنده و مفید شناخته می‌شود. این نوع اضطراب معمولاً در مواقعی رخ می‌دهد که شما به چالش‌های جدید و مهمی مواجه می‌شوید و برای انجام آنها نیاز به تن پیچ و تاب و تحریک دارید. اضطراب خوب می‌تواند به شما انرژی و تمرکز بیشتری بدهد و در موقعیت‌های استرس‌زا به بهبود عملکرد کمک کند. این نوع اضطراب ممکن است در زمان‌های مهمی مانند ارائه‌ها، آزمون‌ها یا مصاحبه‌های شغلی رخ دهد و به شما کمک می‌کند تا بهترین خود را نشان دهید.
- اضطراب بد (منفی): اضطراب بد یا منفی به عنوان یک اضطراب مخرب و مضر شناخته می‌شود. این نوع اضطراب ممکن است بدون هیچ موقعیت استرس‌زا و در شرایط روزمره رخ دهد. اضطراب بد معمولاً با احساسات شدید نگرانی، ترس، ناراحتی و عدم کنترل همراه است. این نوع اضطراب ممکن است به تغییرات در رفتار، عملکرد و کیفیت زندگی منجر شود و در صورتی که به مدت طولانی و یا در موقعیت‌های مختلف ادامه داشته باشد، نیاز به مشاوره و درمان دارد.
انواع مشکلات اضطرابی
برخی از اصلی‌ترین اختلالات اضطراب:
- اختلال اضطراب عمومی (Generalized Anxiety Disorder - GAD): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، در موقعیت‌های روزمره و بدون دلیل آشکار، احساس نگرانی و ترس شدید می‌کنند.
- اختلال وسواسی-اجباری (Obsessive-Compulsive Disorder - OCD): افراد مبتلا به OCD، تکراری‌ها (وسواس‌ها) و رفتارهای خاصی (اجبارها) را به صورت مکرر انجام می‌دهند. آنها احساس می‌کنند که باید برای جلوگیری از وقوع حوادث ناخواسته، این تکراری‌ها و اجبارها را انجام دهند.
- اختلال وحشت اجتماعی (Social Anxiety Disorder): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، در موقعیت‌های اجتماعی، ترس و اضطراب شدیدی از نقد و انتقاد دیگران یا نمی‌توانند با موقعیت‌های اجتماعی روبرو شوند.
- اختلال ترس از جایگاهی (Agoraphobia): این اختلال اضطراب می‌تواند با ترس از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی مانند مسیرهای ترافیک، مکان‌های عمومی یا جایگاه‌های بزرگ مرتبط باشد و ممکن است باعث اجتناب از این مکان‌ها شود.
- اختلال ترس از ترک‌خوردگی (Separation Anxiety Disorder): این اختلال اضطراب به خصوص در کودکان مشاهده می‌شود و با ترس از ترک‌خوردگی از افراد نزدیک مانند والدین یا مراقبان همراه است.
- اختلال ورزشکاران (Performance Anxiety): این اختلال اضطراب باعث می‌شود که افراد در زمان اجرا یا عملکرد در موقعیت‌های خاصی احساس اضطراب کنند.
- اختلال ترس از ارتفاع (Acrophobia): این اختلال اضطراب ممکن است با ترس شدید و نامعقول از ارتفاع‌ها مرتبط با
- شد.
- اختلال ترس از حشرات (Entomophobia): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب از حشرات نگراننده و ترس دارند.
- اختلال پانیک (Panic Disorder): افراد مبتلا به این اختلال اضطراب، بدون هشدار و به شدت، از حملات ناگهانی اضطراب و نگرانی یا حمله پانیک رنج می‌برند.
راه های پیشگیری از اضطراب
- مدیریت استرس: یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند. تمرین تکنیک‌های آرامش مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و ورزش منظم می‌توانند به شما کمک کنند استرس را کاهش دهید.
- تغذیه سالم: تغذیه مناسب و سالم می‌تواند به بهبود حالت افسردگی و اضطراب کمک کند. مطمئن شوید که از مواد مغذی و غذاهایی که ممکن است به اضطراب شما افزوده شود، کاسته و بجای آنها میوه‌ها، سبزیجات، مواد غذایی غنی از امگا-3 و مغذی‌های دیگر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- تمرین ورزشی منظم: فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، شنا، جلوه‌های ورزشی و یوگا می‌توانند هورمون‌های مغزی را متعادل کنند و به کاهش اضطراب کمک کنند.
- خواب به میزان کافی: مطمئن شوید که به میزان کافی خواب می‌برید. کمبود خواب می‌تواند اضطراب را افزایش دهد و باعث ناتوانی در مقابله با استرس‌ها می‌شود.
- یادگیری تکنیک‌های مدیریت اضطراب: آموختن تکنیک‌های مدیریت اضطراب مانند تمرین تنفس عمیق، تمرین مدیتیشن و آگاهی ممکن است به کاهش علائم اضطراب کمک کند.
- تفکر مثبت: توجه به تفکر مثبت و انگیزشی می‌تواند از اضطراب کاسته و اعتماد به نفس را افزایش دهد. تلاش کنید تمرکز خود را روی امکانات و پتانسیل‌های خود بگذارید تا از احساسات منفی دور شوید.
- مراقبت از خود و زمان‌گیری: وقت بگذارید تا به نیازها و آرزوهای خود پاسخ دهید. فرصت‌های استراحت و تفریح ممکن است به شما کمک کند تا از اضطراب کنار بیایید.
- حمایت اجتماعی: اطرافیان خود را در جریان احساسات و مشکلات خود قرار دهید و از حمایت و توجه آنها بهره‌مند شوید.
- مشاوره روان‌شناختی: اگر احساس میکنید که نمیتوانید اضطراب خود را کنترل کنید و زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است بهتر است به یک مشاور و روانشناس مراجعه کنید.
علل اضطراب
برخی از علت های اضطراب:
- علل ژنتیکی و بیولوژیکی: برخی از افراد به دلیل عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی، از جمله ترتیب ژنتیکی، نقص‌های شیمیایی مغز و اختلالات هورمونی، به شدت به اضطراب مبتلا می‌شوند.
- تجربیات گذشته: تجربیات ناخوشایند گذشته مانند آسیب‌های روانی، آسیب‌های جسمی، فشارهای روانی و خاطرات ترسناک می‌توانند به اضطراب منجر شوند.
- محیط اجتماعی: موقعیت‌های اجتماعی نامطلوب مثل تحمل فشارهای اجتماعی، کنترل شخصیت‌ها، نیاز به تطبیق با محیط‌های ناآشنا و شرایط زندگی ناپایدار می‌توانند اضطراب را افزایش دهند.
- محیط کودکی: تجربیات ناخوشایند در کودکی مانند محدودیت‌ها، نقدهای مداوم، ترک‌خوردگی، سوء استفاده و انزوا می‌توانند به اضطراب در سنین بزرگتر منجر شوند.
- اضطراب مرتبط با بیماری: بعضی بیماری‌ها و شرایط پزشکی می‌توانند علت اضطراب باشند، مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های نورولوژیک، یا اختلالات تیروئیدی.
- استفاده از مواد مخدر و الکل: استفاده مزمن از مواد مخدر و الکل نیز می‌تواند به اضطراب و اختلالات روانی منجر شود.
- نگرانی از آینده: برخی از افراد به دلیل نگرانی‌های آینده اضطراب را تجربه می‌کنند.
انتخاب مشاور برای حل مشکلات اضطرابی
انتخاب مشاور یا روانشناس مناسب برای حل مشکل اضطراب امری مهم و تأثیرگذار است.
نکاتی برای انتخاب مشاور مناسب:
- تخصص مشاور: اطمینان حاصل کنید که مشاور دارای تخصص و تجربه کافی در زمینه مشکلات اضطرابی است. انواع اضطراب ممکن است نیاز به رویکردها و تکنیک‌های متفاوتی داشته باشند، بنابراین مطمئن شوید که مشاور انتخابی شما با این نوع اضطراب آشنا است.
- شیوه کاری مشاور: مهم است که با شیوه کاری و رویکردهای مشاوره مشاور آشنا شوید. آیا مشاور از رویکردهای مدرن مانند روان‌درمانی شناختی-رفتاری (CBT) استفاده می‌کند یا از روش‌های دیگری مانند روان‌درمانی تحلیلی، روان‌شناسی تحلیلی و غیره استفاده می‌کند.
- کیفیت ارتباط: ارتباط و اعتماد بین شما و مشاور بسیار مهم است. احساس راحتی و اطمینان در حضور مشاور، به شما کمک می‌کند تا بازتاب‌ها و راهکارهای او را بهتر دریافت کنید.
- تعهد مشاور: مشاوری که وقت و تعهد کافی به شما اختصاص می‌دهد و به مواقعی که شما نیاز دارید، پاسخگو است، انتخاب مناسبی است.
- تجربه و پشتیبانی مثبت: تجربه مشاور در حل مشکلات اضطرابی و نتایج مثبتی که در این زمینه برای مراجعان داشته است، می‌تواند به عنوان مؤلفه‌های مهم در انتخاب مشاور مد نظر شما باشد.
- هزینه مشاوره: میزان هزینه مشاوره نیز برای شما مهم است. مطمئن شوید که قیمت مشاوره در محدوده قابل قبولی است و با بودجه شما سازگاری دارد.
- استفاده از مشاوران تخصصی: اگر مشکل اضطراب شما بسیار شدید است و زندگی روزمره شما را مختل می‌کند، بهتر است به مشاوران تخصصی و متخصص در زمینه اضطراب مراجعه کنید.
کارهایی که حین دوره مشاوره باید انجام دهید
بعد از انتخاب مشاور و در حین دوره مشاوره، انجام کارهای خاصی می‌تواند به شما کمک کند تا مشکل اضطرابی شما زودتر حل شود.
- صداقت با مشاور: در رابطه با مشکلات و احساسات خود، صراحت و صداقت را رعایت کنید. ارتباط صادقانه با مشاور به او کمک می‌کند تا بهتر شما را درک کند و به مشکل شما پی ببرد.
- پذیرش واقعیت: تلاش کنید واقعیت‌ها و وضعیت‌ها را به شکل واقعی و بدون تحریف درک کنید. این کمک می‌کند تا بهتر بتوانید با مشکلات مواجه شوید و به راه‌حل‌های مناسب دست یابید.
- تمرین تکنیک‌های آرامش و مدیریت اضطراب: اگر مشاور شما تکنیک‌های آرامش مانند تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا معرفی کرده است، آنها را به صورت منظم تمرین کنید و به طور فعال به مدیریت اضطراب بپردازید.
- تغییر الگوهای رفتاری: به عمل‌های رفتاری که ممکن است اضطراب شما را تشدید کنند، توجه کنید و تلاش کنید الگوهای جدید و مثبت‌تری ایجاد کنید.
- مدیریت استرس: با تمرکز بر مدیریت استرس‌ها و تغییر واکنش‌های ناگوار به موقعیت‌های استرس‌زا، می‌توانید اثرات اضطراب را کاهش دهید.
- پیشرفت‌های خود را ثبت کنید: هرگاه پیشرفتی در مقابله با اضطراب کنید، آن را ثبت کنید. این کمک می‌کند که انگیزه شما برای ادامه کار بیشتر شود.
- حضور و تعهد به دوره مشاوره: حضور منظم در دوره مشاوره و تعهد به رفتن به نوبت‌های مشاوره ممکن است تأثیر قابل توجهی در حل مشکل داشته باشد.
وظایفی که مشاور حین دوره دارد
- ارزیابی و تحلیل مشکل: مشاور باید با دقت مشکلات و موضوعات ارائه شده توسط مشتری را بررسی کند.
- تعیین اهداف: مشاور به همراه مشتری هدف‌های مشخص و قابل دستیابی برای دوره مشاوره تعیین می‌کند. این اهداف باید مرتبط با کاهش اضطراب، مدیریت خواسته‌ها و تغییر الگوهای رفتاری مرتبط با اضطراب باشند.
- توسعه برنامه درمانی: مشاور بر اساس ارزیابی‌ها و هدف‌ها، برنامه‌ای مشخص از تکنیک‌ها و روش‌های مشاوره‌ای متناسب با نیازهای مشتری تهیه می‌کند.
- ارائه تکنیک‌ها و راهکارها: مشاور تکنیک‌ها و راهکارهای مختلف مشاوره‌ای را به مشتری آموزش می‌دهد تا بتواند با اضطراب و عوارض آن بهتر کنار بیاید. این تکنیک‌ها ممکن است شامل تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن، تحلیل مثبت و غیره باشد.
- پیگیری و ارزیابی پیشرفت: مشاور باید به طور منظم پیشرفت مشتری را ارزیابی کند و نتایج تغییرات اعمال شده در طول دوره را به او بازخورد دهد. همچنین، اگر نیاز به تغییر استراتژی‌ها یا راهکارها وجود داشته باشد، آن را انجام می‌دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر