عروسی در تبریز، شهری با تاریخ غنی و فرهنگی عمیق، همانند بسیاری از شهرهای ایران برگزار می شود، اما در جزئیات و نحوه برگزاری این مراسم‌ها تفاوت‌های ویژه‌ای وجود دارد. این تفاوت‌ها نه تنها در آداب و رسوم، بلکه در نحوه پذیرایی، نوع سنت‌ها و حتی در زبان و شعرهای ویژه‌ای که در این مراسم‌ها استفاده می‌شود، نمایان است.
خواستگاری سنتی به سبک تبریزی
در تبریز، هرچند امروزه خواستگاری‌ها به‌طور کلی به سبک مدرن و مشابه سایر نقاط ایران انجام می‌شود، اما هنوز هم ریشه‌های قدیمی در این مراسم‌ها مشاهده می‌شود. در خواستگاری سنتی تبریزی، مسئولیت ابتدایی شناسایی دختر و انجام خواستگاری اولیه به عهده‌ی مادر داماد، خواهر یا دیگر زنان فامیل پسر می باشد. این زنان پس از بررسی و پسند دختر، خانواده داماد را به جلسه بعدی دعوت می‌کنند. در صورتی که جلسه دوم هم به خوبی برگزار شود، خواستگاری رسمی با حضور پدران عروس و داماد برگزار می‌شود.
یکی از نکات جالب در این جلسه‌ها این است که خانواده عروس از میهمانان با شیرینی پذیرایی نمی کنند؛ شیرینی تنها زمانی به مراسم وارد می‌شود که خانواده عروس رضایت خود را اعلام کرده و ازدواج قطعی شود. در این مرحله، خانواده پسر شعری زیبا را برای عروس می‌خوانند که یکی از شعرهای معروف به این صورت است. گلین بیزیم ائللر گلین، یعنی برای گرفتن سرخ‌رویی آمده‌ایم. شال آلماغا گلمیشم، برای گرفتن حریر سرخ آمده‌ایم.
در ادامه، پس از تایید خانواده عروس، یکی از بزرگان خانواده کله قندی را شکسته و به‌عنوان مژدگانی، هر کسی که تکه‌ای از آن را به مادر عروس بدهد، هدیه‌ای دریافت می کند.
مراسم عقدکنان: کبین کسمه
مراسم عقدکنان یا همان “کبین کسمه” یکی دیگر از رسومی است که در تبریز با دقت و توجه خاصی برگزار می‌شود. در این مراسم، معمولاً پارچه‌ای سفید بالای سر عروس و داماد گرفته می‌شود و قند را بر روی آن می‌سابند تا نماد خوشبختی و شادکامی برای زندگی مشترک این زوج باشد. یکی از رسوم جالب در این مراسم این است که از بستگان عروس چاقو یا قیچی را زیر سفره عقد قرار داده و بر سر زوجین قند می سابند.
همچنین در این مراسم، عروس یک شیشه جیوه در دست دارد که نماد بلورین بودن قلب داماد به خاطر اوست. در روز عقد، عاقد پس از گرفتن وکالت از دختر و پسر، عقد را می‌خواند و طبق سنت، دختر تا سه مرتبه “بله” نمی‌گوید. در صورتی که عروس خجالتی باشد، زنان فامیل او را نیشگون می‌گیرند تا بله را بگوید. پس از تایید “بله”، خانواده داماد هدایای خود را به خانواده عروس تحویل داده و جشن آغاز می‌شود.
بستن شال سرخ به کمر
یکی از رسومات جالب و خاص تبریز در مراسم عقدکنان، بستن شال سرخ به کمر عروس است. در این مراسم، برادر داماد باید شال قرمز را سه بار از بالای سر یا زیر پاهای عروس خانم رد کند و سپس آن را به دور کمر عروس گره بزند. در این مرحله، برادر داماد برای عروس آرزوی هفت پسر و یک دختر می‌کند. این شال همچنین ممکن است شامل پول و تکه نانی به نیت خیر و برکت زندگی باشد.
حنابندان: حنا قویما
مراسم حنابندان یا “حنا قویما” یکی دیگر از سنت‌های زیبا در تبریز است که یک شب پیش از عروسی برگزار می‌شود. خانواده داماد کاسه‌ای حنا همراه با هدایایی به منزل عروس ارسال می‌کنند و مراسم حنابندان آغاز می‌شود. در این مراسم، عروس معمولاً لباسی قرمز می‌پوشد که نمادی از عشق و محبت است. همچنین شام این شب به‌عهده‌ی پدر عروس خانم می‌باشد.
روز عروسی: مراسم ویژه ورود به خانه داماد
پس از مراسم حنابندان، نوبت به روز عروسی می‌رسد. در این روز، خانواده داماد با رقص‌های سنتی محلی و پایکوبی به خانه پدر عروس می‌روند و عروس را به خانه داماد می‌برند. در این میان، مادر عروس دو یا سه چراغ نفتی تزیین‌شده به خواهران داماد یا خانم‌های فامیل او می‌دهد؛ این چراغ‌ها نمادی از روشنی و خوشبختی است که همراه عروس وارد خانه داماد می‌شود.
همچنین مادر عروس یک مرغ تزئین‌شده با روبان‌های رنگی به دست یکی از خانم‌های خانواده داماد می‌دهد که نشانه سرزندگی و آغاز زندگی زناشویی است. در پایان، پدر عروس پیشانی دختر خود را می‌بوسد و از زیر قرآن عبور داده و او را به خانه داماد می‌فرستد.
سیب اندازون
یکی از رسوم جالب و جذاب در عروسی‌های تبریزی، مراسم “سیب‌اندازون” است. در این مراسم، داماد و همراهان او از پشت بام خانه به پایین نگاه می‌کنند و هنگامی که عروس به خانه داماد نزدیک می‌شود، سیب قرمزی را با دقت زیاد به زیر پای عروس پرتاب می‌کنند. این مراسم نمادی از برکت و شانس در زندگی جدید زوجین است. استاد شهریار نیز در شعرهای خود به زیبایی این رسم را بیان کرده است.
آیاق آچما: جشن پس از عروسی
پس از عروسی، جشن ادامه دارد و مراسم “آیاق آچما” برگزار می‌شود. این مراسم چند روز پس از رفتن عروس به خانه داماد انجام می‌شود و به‌طور رسمی نشان‌دهنده استقلال زوجین و آغاز زندگی مشترک آنها است. در این مراسم، عروس و داماد به‌طور رسمی از خانواده‌ها جدا شده و وارد زندگی جدید خود می‌شوند.
نتیجه گیری
رسوم و سنت‌های عروسی در تبریز با وجود تغییرات مدرن، هنوز هم پیوندهای عمیق فرهنگی را حفظ کرده‌اند. این مراسم‌ها علاوه بر اینکه نمادی از ارتباط نزدیک خانواده‌ها و احترام به سنت‌ها هستند، در ایجاد لحظات خاص و به یادماندنی برای زوج‌های جوان و خانواده‌هایشان نقش بسزایی ایفا می‌کنند. این آداب و رسوم زیبا، بخش جدایی ناپذیر از هویت فرهنگی تبریز و ایران است.
نوشته 7 مورد از رسوم و سنت‌های عروسی در تبریز! اولین بار در تشریفات گل‌گشت. پدیدار شد.
source https://tashrifatgolgasht.com/wedding-traditions-in-tabriz/
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر